Guohpparmális

– Olbmot ovdal ledje hui hutkái, seaguhedje bierggu meađđemiin vai oaččui smáhku ja dan sáhtte borrat. Dalle ii lean dat valljivuohta mii dálá servodagas lea, dadjá Bjørg Eline Fossli Olmmáivákkis eret. Dá lea su guopparmáli ráhkadanneavva.

Guohpárat

2 čorpma dievva geahpes vuššon hávvarrievnnit
3 dl mielki
Lávki cáhppojuvvon smávisin
Goikebiergu cáhppojuvvon smávisin
5 – 6 dl meađđen
Veaháš bihppor

Mun lávden seaguhit hávvarrivnniid guohppáriidda, danin go hávvarrievnnit ahtanuššet go daid duolddaha. Dalle guohppárat smirrot go daid vuoššá. Jus leat unnán meađđemat, de sáhtán lávcca seaguhit vai meađđemat šaddet bistilat.

Liepma

Čáhci
Ađđamat ja goikebiergu
Cáhppojuvvon buđeittat

Don hábmet guohppáriid basttiin smávit guohppáriin maid dasto bijat liepmakasserolii. Ovdal go bijat eanet guohppáriid duoldibáhkka liepmakásterolii de fertet geahččalit moatti guohppáriin. Jus guohppár ii biso čoahkis go daid bijat liepmakasserolii, de fertet seaguhit eanet jáffuid dáigái ja fas geahččalit. Liepma galgá čađat duoldat go guohppárat leat kásterolas. Jus bisána duoldamis, dalle fertet vuordit dassážii go fas dulde ovdal go bijat eanet guohppáriid kasserolii. Maŋŋil logi minuhta duolddaheami, de sáhtát guohppáriid borrat. Maŋŋil go buot guohppárat leat giksan, de bijat rušpiid ja buđeittaid kasserolii ovttas guohppáriiguin, ja divttát sullii diibmobeali duoldat.

Mun muittán eatnis lei hui stuorra lihtti mas ledje guohppárat. Dalle sáhtiimet duollet dalle ain borralit guohppára. Mii leimmet gávcci oappážaga/vieljažaga, nu ahte lei mealgadis hivvodat guhppárat dat lihtis. Mun dego ain oainnán dien guohppárlihti. Juo, guhppárat han ledje árgabeaibiepmut, eatge sáhttán nu bearehaga rievdadit maid boraimet. Lei nu movt bártnáš dajai: «Mii boraimet guoli guhtii vahkus ja sotnabeaivve boraimet hávgga.»

Olbmot ledje hui hutkái dien áiggis, ja seaguhedje bierggu ja meađđemiid vai šattai buorre smáhkku ja daid sáhtii borrat. Dalle ii leat valljivuohta nu movt dál. Dál bálkot beali borramušas. Mannán mii šattaimet váraváldit ja ráidnet sávzza seakkačoali. Dan šattaimet dahkat danin go čoliid birra lei buoidi. Buoiddis vušše sáibbu. Dan sii dahke danin go dat sáibu man oaččuimet ii lean nu buorre. Soađi vuolde lei earenoamáš heitogis sáibu. Dan sáibbus ii lean obage soarpi, ja dalle olbmot stuorra ruittuin duolddahedje sáibbu. Sávzza geahppá sáltejedje ja goikadedje, man dasto cáhpe biergomállái. Go geahppáid vuoššaimet, de dat sulastahttá balloŋŋabihtáid mat govddodedje mállásis. Guolis maiddái ávkkástalle visot. Dan maid eai ávkkástallan olbmoborramuššan, dan sii vušše omiide. Návehis lei sis stuorra ruitu mas duolddahedje rásiid ja guollemoaluid. Dalle sii vára válde ja ávkkástalle visot.

Bjørg Eline Fossli ráhkadanneavva. Girjjis «Syv sorter – Historier fra kjøkkenbenken«, man Reni Jasinski Wright lea čállán.

Aktuelle lenker

Etegilde på “Norge Rundt”, NRK 2013

Intervju med samekone fra Manndalen 1975, Nasjonalbiblioteket