Holmenes mearrasámi dállu
Holmenes mearrasámi dállu lea sulaid 1850-logus. Daningo dat ii boldojuvvon nuppi máilmmisoađi áigge, leamaš visttiid vejolaš divvut ovddeš hápmái. Dál dat lea dan hámis go dat leamaš sulaid 1930:s ja addá gova das, mo mearrasámi bearrašat elle dien áigge.
Foto: Torun Olsen
Holmenes lea Gáivuonvákkis, kulturoidnolagas, gos leat giettit, guohtuseatnamat ja suhkkes lastamuorvuovddit. Dálus leat máŋga smávva visttáža ieguđege anu várás: viessu, muorravisti, skaját, áittit, stállja, suoidneláhtu, návet, geassenávet ja vintagáivvo.
Viessu ja skaját ledje cehkkojuvvon. Viessu lei huksejuvvon Ivgobađas buktojuvvon beazis ja skaját leaibbis. Buot visttiin lea darfedáhkki. Viesus ledje guokte lanja ja dat leat jáhkkimis huksejuvvon birrasiid 1914. Das leat ássan gitta 1964 rádjai. Eanemusat dálus leat ássan 14 olbmo. Áittit og skaját leat geavahuvvon ijastallamii ja doppe leat vurkkodan boaldámuša biepmu ja biktasiid. Leaibbis cehkkojuvvon stállja, suoidneláhtu, návetfeaskkir leat jáhkkimis huksejuvvon 1800-logus. Suoidneláhtđus lea ovttastahtton ceahkkun- ja stoalporáhkadus.
LOTNOLAS GEAVAHUS JA EALÁHUSAID VUOGÁIDUVVAN
Orrunviesus lea sihke gákkesmuorat ja suohppunmuorat, mat leat geavahuvvon rátnogođđima oktavuođas, go rátnogođđđin lei dehálaš lassedienas máŋgasii. Go nissonolbmuin lei beaivválaš ovddasvástádus dálus ja bearrašis, de dan lassin sii barge velá iešguđetlágan dujiiguin. Ná dállu lea ovdamearka mearrasámi ealáhusvuogáiduvvamis meahccái, gittiide ja merrii, ja maiddái das mo resurssat geavahuvvojedje ja luondduin ávkkáStállujuvvui. Okta av fjærabuene Birtavárie gulai Holmenes mearrasámi dállui. Dát lea ovdamearka ekologalaš vuogáiduvvamis, lotnolasealáhusain ja ovttasbarggus, mii dagai iešbirgejumi vejolažžan. Sihke stuorráin ja unniin lei dehálaš doaibma veahkehit resurssaid geavaheamis buoremus lági mielde.
KILDER:
Arkitekturguide for Nord-Norge og Svalbard, Holmenes
Nord- Troms Museum, Holmenes sjøsamiske gård
Nord-Troms Museum, Sjøsamene i Lyngen
Norges Naturvernforbund, Spor: et temanummer om kulturlandskap, nr 5, 1988
Grepstad, O., K.M. Torheim & G. Dahl (2003) Holmenes gård og fjærebuer i Birtavarre i Fotefar mot nord: En kulturhistorisk reise i Nord-Norge og Namdalen, Forlaget Press: Os
Aktuelle lenker
Her bor mitt folk – En bildefortelling fra gamle Lyngen
Intervju med samekone fra Manndalen 1975, Nasjonalbiblioteket
