– ”Tøffa” máhttit sámegiela

Sámegiella lea giella mii lea jávkamin, ja danne lea dehálaš das váldit vára. Dat lea min historjjás oassi dáppe davvin, Sajane Olsen (16) dadjá, guhte lea Olmmáivákkis eret. Son oaivvilda iežas buolvva dehálaš barggu leat giela ealáskahttin ja seailluheapmi.

Teaksta: Sara Aarøen Lien

Jorgalan: Sajane

Govt lea dutnje leat sámi nuorra?

– Dovddan ahte dat lea dehálaš oassi mu identitehtii. Dál sápmelašvuohta eambbo dohkkehuvvo go ovdal, ja maŋimus áiggiid lea šaddan ”tøffa” leat sámi nuorra. In leat goassege jurddašan ahte dat leažžá heittot. Munhan lean bajásšaddan sámi kultuvrii.

Sajane lea vázzán sámi riebangárddis ja lea vázzán fargga 10 jagi luohkás mas sámegiella lea vuosttašgiella. Sus leat maid vejolašvuođat geavahit giela astoáiggis. Erenoamažit Riddu Riđđu sámi kulturfestiválas, mas deaivvada sámi nuoraiguin.

Manne lea buorre leat sápmelaš, ja makkár vejolašvuođat leat oažžon sámi duogáža geažil?

– Boahtteáiggis lea ovdamunni máhttit giela, erenoamažit dáppe davvin. Giella lea bivnnut, ja lean juo ožžon bargofálaldagaid dannego sámistan. Lean bargan láidesteaddjin Riddu Riđđu festiválas, ja juste dál barggan Beaivvi čivggat-prošeavttain.

Beaivvi čivggat lea sámi giellaárena mánáid várás geaid agit leat viđa jagi rájis logi jahkái. Oktii vahkus Sajane ja 2 bargi deaivvadit mánáiguin, ja dalle sis leat doaimmat ja suohttasat. Ságastallamat leat dušše sámegillii. Dat veahkeha mánáid njuovžileappot sámistit, ja Sajane mielas dat lea buorre astoáigedoaibma.

Govt du mielas lea máhttit giela mat nu unnan olbmot máhttet?

– Lea oalle suohtas sámistit nuppiid olbmuiguin, dakkár giela maid dušše mii ipmirdit. Erenoamáš dat gal lea, go nu unnán olbmot máhttet dan giela. Muhto oppalohkái eai leat nu galle olbmo geaiguin beasan sámistit. Váivi sáhttá leat, muhto eanaš lea buorre.

Máŋggaid jagiid sámi kultuvra adnojuvvui juoga bahán, ja danne ii leat guhkes áigi dan rájis go olbmuide sin sámi identitehta šaddagođii rápmin. Govt du mielas lea beassat leat mielde ruovttoluotta váldimin sámegiela ja sápmelažžan leat bivnnut?

– Min buolvva bargu lea hirbmat dehálaš sámegiela ja sámi kultuvrra seailluheapmái. Dat bargu gáibida návccaid ja lea min stuorra ovddasvástádus. Muhto liikká lea suohtas, ja máŋga vejolašvuohta bohtet dan oktavuođas, mat movttiidahttet mu joatkit sámegiela oahpahallama.